BioShock
13-11-2005, 04:55 PM
Động đất là gì ?
Động đất luôn là mối đe dọa của loài người, nguyên nhân gây động đấ là do một phần ở vỏ trái đất có sự nứt gãy. Trong thang cấp độ chấn động 1-12, cấp 7 trở xuống là không đáng lo ngại, chỉ làm những ngôi nhà cấp 3, cấp 4 bị rung hoặc nứt, nhưng không gây sụp đổ.
Cấp 6 chỉ gây rung nhẹ và làm dịch chuyển một số vật nặng, các cấp dưới nữa thì hầu như không thể nhận ra.
Từ cấp 8 (có cường độ từ 6,7-6,8 độ Richter trở lên) đến cấp 12 là ở mức nguy hiểm.
Hiện tượng động đất thật ra nó đã có từ rất lâu, kể từ khi có sự hình thành trái đất mà chúng ta đang ở . Nhìn lại lịch sử trái đất và số vụ động đất lên đến hằng trăm ngàn vụ thật là một tai họa kinh hoàng mà vì đời sống mỗi ngày làm nhân loại phải chạy theo cuộc sống nhiều lúc lại quên bẵng đi. Mãi tới nửa thế kỷ 18, với sự quan tâm và ghi chép lại của Aristotle, Seneca và Pliny(*), người ta được biết các trận động đất ở Hy Lạp vào năm 425 trước Công nguyên, và các trận kế tiếp ở Ephesus thuộc Asia Minor vào năm 17 sau Thiên Chúa Giáng sinh; rồi Pompeii năm 63 , Rome năm 476 và Constantinople vào các năm 557 và 936. Và tiếp theo đó có một ngành chuyên nghiên cứu về hiện tượng động đất với phát minh ra máy đo tần số địa chấn, người ta mới nhận ra một thám họa từ lòng đất đang được nghiên cứu và theo dõi . Thế nhưng, vì nghèo khó và vì hoàn cảnh liệu cơm gắp mắm, nên các nước nghèo vùng động đất vừa qua như Ấn Độ, Tích Lan lại không có hệ thống báo động về động đất, thành ra khi sự kiện kinh hoàng này xảy ra, người dân các vùng ấy không biết trước để đề phòng nên khi sóng thần ập vào con người đành bó tay .
Trong hơn 100,000 cuộc động đất trên trái đất được phân bố khắp các vùng trên thế giới, nhưng phần lớn các vụ động đất thường xảy ra ở hai vành đai chính. Một, nó chạy từ bờ biển Thái Bình Dương từ Chile ở miền nam châu Mỹ, đỗ về hướng bắc theo bờ biển phía tây của Hoa Kỳ và tiểu bang Alaska, rồi dạt qua hướng tây theo Aleuitian Island, hoành theo hướng nam của nước Nhật và Philippine dẫn đến miền bắc Ấn Độ . Vành đai thứ hai chạy theo hướng tây từ Tây Ban Nha dẫn đến Địa Trung Hải, Thổ Nhĩ Kỳ, rồi qua núi Caucasus, Hy Mã Lạp Sơn đến Malaysia và sau cùng thuộc địa phận bắc Ấn, nơi giao điểm với vành đai thứ nhất.
Theo tin tức báo chí và các đài truyền hình thì chiều cao của sóng thần trong cơn động đất vào ngày 26 tháng 12 năm 2004 vừa qua là 20ft, một độ cao khủng khiếp . Nhưng thường người ta hay ước tính chiều cao của các lượn sóng thần hơi quá cao so với thực tế . Tuy nhiên kỳ động đất ở Messina thuộc bờ biển Sicilian vào năm 1908, chiều cao của các lượng sóng thần chắc chắn là 28ft và có nơi còn cao tới 35ft ; trong trận động đất ở Sankiru (Nhật) vào năm 1896, chiều cao của sóng thần gần 93ft . Sóng thần luôn luôn tàn phá dữ dội . Qua cơn thảm họa vừa rồi lan rộng tới 12 xứ đủ biết sức tàn phá kinh khủng của các đợt sóng từ lòng đại dương thật là những thảm họa khó lường. Sóng thần trong trận động đất ở Sanriku vừa nêu lan rộng tới tận San Francisco và các vùng khác thuộc miền nam châu Mỹ sau khi nó đã tàn phá một diện tích rộng 10,000 dặm vuông . Tuy nhiên, có một ngoại lệ là kỳ động đất ở California vào năm 1906, xảy ra một phần dưới đáy biển nhưng vỏ trái đất bị nứt theo chiều nằm ngang nên lần đó người ta không thấy sóng thần xuất hiện.
Sức tàn phá của động đất khó mà lường trước được. Qua các tài liệu báo chí, đài truyền hình và các hãng thông tấn và sách sử về trái đất, chỉ riêng từ năm 1900 đến ngày 26-12-2004 đã xảy ra gần 55 vụ động đất với số người chết lên đến hằng triệu người và tài sản thì không thể tính nổi . Sau đây xin ghi lại các thiệt hại về nhân mạng trong thế kỷ qua do động đất mang lại cho con người :
Năm số đo địa chấn nơi động đất số người chết
1905 8.6 Kangra, India 19,000
1906 8.9 Colombia 1,000
1906 8.6 Santiago,Valparaiso, Chile 20,000
1907 8.1 Central Asia 12,000
1908 7.2 Messina, Italy 100,000
1915 NA Italy 30,000
1920 8.6 Kansu, China 200,000
1923 8.3 Kwanto, Japan 143,000
1927 8.3 Xining, China 200,000
1932 7.6 Kanxu, China 70,000
1933 8.9 Sankiru, Japan 2,990
1935 7.5 Quetta, Pakistan 30,000- 60,000
1939 7.9 Erzincan, Turkey 33,000
1939 8.3 Miền Trung Chile 50, 000
1939 NA Anatolia, Turkey 45,000
1943 NA Turkey 2,000
1946 6.0 Turkey 1,300
1946 NA Honshu,Shikoku, Kyushu, Japan 1,000+
1946 NA Honshu Island, Fukui, Japan 10,500
1948 7.3 Turmenistan 110,000
1949 NA Miền trung Ecuador 8,000
1950 8.7 India, Assam, Tibet 1,500
1953 NA Tây bắc Turkey 1,200
1953 NA Ionian island of Cephalonia,
Zante, Ithaca 1,200+
1954 NA Bắc Algeria 1,650
1956 NA Afghanistan 2,000
1957 NA Bắc Iran 2,500
1957 NA Miền tây Iran 1,000
1960 NA Agadir, Marocco 20,000
1960 9.5 Chile 45,000
1962 NA Iran 12,000
1963 NA Skoplje, Yugoslavia 1,000+
1964 NA Alaska , Hoa Kỳ 100
1966 7.1 Varto, Turkey 2,500
1970 7.9 Northern Peru 60,000
1970 7.3 Gediz, Tuerkey 1,300
1976 7.8 – 8.2 Tangshan, China 255,000
1976 7.5 Guatemala 22,778
1976 NA Moro Gulf, Philippines 8,000
1978 7.7 Northeast Iran 25,000
1980 7.3 Algeria 5,000+
1983 6.9 Turkey 1,300
1985 8.1 Michoacan, Mexico 9,500
1988 6.9 Turkish – USSR border 25,000
1990 7.3 – 7.7 Northwest Iran 50,000
1990 7.7 Gilan, Iran 35,000
1995 7.2 Kobe, Japan 6,000+
1997 7.1 Northern Iran 1,500
1998 6.1 Northeast Afghanistan 5,000
1999 6.0 Western Colombia 1,170
1999 6.8 Taiwan 2,000+
1999 7.8 Turkey 15,610
2003 6.6 Bam, Iran 31,000
Động đất luôn là mối đe dọa của loài người, nguyên nhân gây động đấ là do một phần ở vỏ trái đất có sự nứt gãy. Trong thang cấp độ chấn động 1-12, cấp 7 trở xuống là không đáng lo ngại, chỉ làm những ngôi nhà cấp 3, cấp 4 bị rung hoặc nứt, nhưng không gây sụp đổ.
Cấp 6 chỉ gây rung nhẹ và làm dịch chuyển một số vật nặng, các cấp dưới nữa thì hầu như không thể nhận ra.
Từ cấp 8 (có cường độ từ 6,7-6,8 độ Richter trở lên) đến cấp 12 là ở mức nguy hiểm.
Hiện tượng động đất thật ra nó đã có từ rất lâu, kể từ khi có sự hình thành trái đất mà chúng ta đang ở . Nhìn lại lịch sử trái đất và số vụ động đất lên đến hằng trăm ngàn vụ thật là một tai họa kinh hoàng mà vì đời sống mỗi ngày làm nhân loại phải chạy theo cuộc sống nhiều lúc lại quên bẵng đi. Mãi tới nửa thế kỷ 18, với sự quan tâm và ghi chép lại của Aristotle, Seneca và Pliny(*), người ta được biết các trận động đất ở Hy Lạp vào năm 425 trước Công nguyên, và các trận kế tiếp ở Ephesus thuộc Asia Minor vào năm 17 sau Thiên Chúa Giáng sinh; rồi Pompeii năm 63 , Rome năm 476 và Constantinople vào các năm 557 và 936. Và tiếp theo đó có một ngành chuyên nghiên cứu về hiện tượng động đất với phát minh ra máy đo tần số địa chấn, người ta mới nhận ra một thám họa từ lòng đất đang được nghiên cứu và theo dõi . Thế nhưng, vì nghèo khó và vì hoàn cảnh liệu cơm gắp mắm, nên các nước nghèo vùng động đất vừa qua như Ấn Độ, Tích Lan lại không có hệ thống báo động về động đất, thành ra khi sự kiện kinh hoàng này xảy ra, người dân các vùng ấy không biết trước để đề phòng nên khi sóng thần ập vào con người đành bó tay .
Trong hơn 100,000 cuộc động đất trên trái đất được phân bố khắp các vùng trên thế giới, nhưng phần lớn các vụ động đất thường xảy ra ở hai vành đai chính. Một, nó chạy từ bờ biển Thái Bình Dương từ Chile ở miền nam châu Mỹ, đỗ về hướng bắc theo bờ biển phía tây của Hoa Kỳ và tiểu bang Alaska, rồi dạt qua hướng tây theo Aleuitian Island, hoành theo hướng nam của nước Nhật và Philippine dẫn đến miền bắc Ấn Độ . Vành đai thứ hai chạy theo hướng tây từ Tây Ban Nha dẫn đến Địa Trung Hải, Thổ Nhĩ Kỳ, rồi qua núi Caucasus, Hy Mã Lạp Sơn đến Malaysia và sau cùng thuộc địa phận bắc Ấn, nơi giao điểm với vành đai thứ nhất.
Theo tin tức báo chí và các đài truyền hình thì chiều cao của sóng thần trong cơn động đất vào ngày 26 tháng 12 năm 2004 vừa qua là 20ft, một độ cao khủng khiếp . Nhưng thường người ta hay ước tính chiều cao của các lượn sóng thần hơi quá cao so với thực tế . Tuy nhiên kỳ động đất ở Messina thuộc bờ biển Sicilian vào năm 1908, chiều cao của các lượng sóng thần chắc chắn là 28ft và có nơi còn cao tới 35ft ; trong trận động đất ở Sankiru (Nhật) vào năm 1896, chiều cao của sóng thần gần 93ft . Sóng thần luôn luôn tàn phá dữ dội . Qua cơn thảm họa vừa rồi lan rộng tới 12 xứ đủ biết sức tàn phá kinh khủng của các đợt sóng từ lòng đại dương thật là những thảm họa khó lường. Sóng thần trong trận động đất ở Sanriku vừa nêu lan rộng tới tận San Francisco và các vùng khác thuộc miền nam châu Mỹ sau khi nó đã tàn phá một diện tích rộng 10,000 dặm vuông . Tuy nhiên, có một ngoại lệ là kỳ động đất ở California vào năm 1906, xảy ra một phần dưới đáy biển nhưng vỏ trái đất bị nứt theo chiều nằm ngang nên lần đó người ta không thấy sóng thần xuất hiện.
Sức tàn phá của động đất khó mà lường trước được. Qua các tài liệu báo chí, đài truyền hình và các hãng thông tấn và sách sử về trái đất, chỉ riêng từ năm 1900 đến ngày 26-12-2004 đã xảy ra gần 55 vụ động đất với số người chết lên đến hằng triệu người và tài sản thì không thể tính nổi . Sau đây xin ghi lại các thiệt hại về nhân mạng trong thế kỷ qua do động đất mang lại cho con người :
Năm số đo địa chấn nơi động đất số người chết
1905 8.6 Kangra, India 19,000
1906 8.9 Colombia 1,000
1906 8.6 Santiago,Valparaiso, Chile 20,000
1907 8.1 Central Asia 12,000
1908 7.2 Messina, Italy 100,000
1915 NA Italy 30,000
1920 8.6 Kansu, China 200,000
1923 8.3 Kwanto, Japan 143,000
1927 8.3 Xining, China 200,000
1932 7.6 Kanxu, China 70,000
1933 8.9 Sankiru, Japan 2,990
1935 7.5 Quetta, Pakistan 30,000- 60,000
1939 7.9 Erzincan, Turkey 33,000
1939 8.3 Miền Trung Chile 50, 000
1939 NA Anatolia, Turkey 45,000
1943 NA Turkey 2,000
1946 6.0 Turkey 1,300
1946 NA Honshu,Shikoku, Kyushu, Japan 1,000+
1946 NA Honshu Island, Fukui, Japan 10,500
1948 7.3 Turmenistan 110,000
1949 NA Miền trung Ecuador 8,000
1950 8.7 India, Assam, Tibet 1,500
1953 NA Tây bắc Turkey 1,200
1953 NA Ionian island of Cephalonia,
Zante, Ithaca 1,200+
1954 NA Bắc Algeria 1,650
1956 NA Afghanistan 2,000
1957 NA Bắc Iran 2,500
1957 NA Miền tây Iran 1,000
1960 NA Agadir, Marocco 20,000
1960 9.5 Chile 45,000
1962 NA Iran 12,000
1963 NA Skoplje, Yugoslavia 1,000+
1964 NA Alaska , Hoa Kỳ 100
1966 7.1 Varto, Turkey 2,500
1970 7.9 Northern Peru 60,000
1970 7.3 Gediz, Tuerkey 1,300
1976 7.8 – 8.2 Tangshan, China 255,000
1976 7.5 Guatemala 22,778
1976 NA Moro Gulf, Philippines 8,000
1978 7.7 Northeast Iran 25,000
1980 7.3 Algeria 5,000+
1983 6.9 Turkey 1,300
1985 8.1 Michoacan, Mexico 9,500
1988 6.9 Turkish – USSR border 25,000
1990 7.3 – 7.7 Northwest Iran 50,000
1990 7.7 Gilan, Iran 35,000
1995 7.2 Kobe, Japan 6,000+
1997 7.1 Northern Iran 1,500
1998 6.1 Northeast Afghanistan 5,000
1999 6.0 Western Colombia 1,170
1999 6.8 Taiwan 2,000+
1999 7.8 Turkey 15,610
2003 6.6 Bam, Iran 31,000