[Thơ] Tản mạn văn thơ

[Lakka]

Trong văn học nhật có 1 số tác giả tớ thấy khá thú vị nên muốn giới thiệu qua về các tác giả đó và 1 phần nhỏ trong các tác phẩm của họ. Tớ chỉ giới thiệu sơ, bạn nào muốn tìm hiểu cặn kẽ hơn nên google :P


http://i7.photobucket.com/albums/y294/foreverimprisoned/kaneko_misuzu.jpg

Kaneko Misuzu (1903-1930) là nhà thơ nổi tiếng với các tuyển tập thơ cho trẻ em.

Tên thật Kaneko Teru, sinh ra ở 1 làng chài gần biển, có lẽ cuộc sống gần với tự nhiên đã có ảnh hưởng đến các tác phẩm bà viết sau này. Bố mất lúc bà 3 tuổi, bà có 1 em trai ruột nhưng em bà được nhận vào làm con nuôi trong gia đình của dì bà. Sau khi dì bà mất, mẹ bà tái hôn với chồng cũ của em mình.

Bà kết hôn được vài năm, có 1 con gái nhưng do chồng bạo lực lại hay qua lại với gái làng chơi nên cuối cùng bà quyết định ly dị. Ban đầu chồng bà đã đổng ý để con gái cho bà nuôi nhưng sau lại đổi ý. Kaneko Misuzu để lại thư yêu cầu chồng cũ để mẹ ruột bà chăm sóc đứa con gái rồi tự vẫn. Bà mất lúc 26 tuổi.

Sau khi Kaneko Misuzu qua đời, nhiều tập thơ chưa ai biết đến của bà được phát hiện và sau đó được xuất bản.


Có một số bài thơ của Kaneko Misuzu, tớ thấy khá hay. Cõ lẽ đọc bản gốc tiếng nhật thì hay hơn vì sẽ cảm nhận được nhịp thơ, nhưng bạn nào ko đọc được nếu không chê xin nhìn sang bản dịch của mình...

お魚

海の魚はかわいそう。
お米は人につくられる、
牛は牧場でかわれてる､
鯉もお池で麩をもらう。

けれども海のお魚は
なんにも世話にならないし　
いたずら一つしないのに　
こうして私に食べられる。

ほんとに魚はかわいそう。


Cá

Cá biển thật là tội nghiệp
Gạo được làm ra bởi con người
Bò được nuôi ở trang trại
Cá chép cũng được cho ăn ở trong ao

Nhưng cá biển thì
không chịu ơn ai
cũng chẳng làm gì tinh quái, thế mà
tôi có thể ăn được thế này

Cá biển đúng là tội nghiệp.



大漁

朝焼小焼だ
大漁だ。
大羽鰮の
大漁だ。

濱はまつりの
ようだけど
海のなかでは
何万の
鰮のとむらい
するだろう。


Mẻ cá lớn

Rộn ràng sáng sớm
mẻ cá lớn đây.
Cá xa-đin
mẻ lớn đây.

Trên bãi biển
tựa như là lễ hội
nhưng trong lòng biển
không biết là bao nhiêu vạn
đám tang của cá đây.


Làng nơi Misuzu sinh ra là làng đánh cá, nghe nói ở làng này họ cũng dựng mộ cho cá voi. Có lẽ trong tâm niệm của người Nhật họ có lẽ có gì đó thành kính với tự nhiên, và tác giả cũng vậy.

Thêm 1 bài nữa, Con ong và thượng đế (hachi to kami-sama)

蜂と神さま

蜂はお花のなかに、
お花はお庭のなかに、
お庭は土塀のなかに、
土塀は町の中に、
町は日本の中に
日本は世界の中に
世界は神さまの中に。

そうして、そうして、神さまは､
小ちゃな蜂の中に。


Con ong và thượng đế

Con ong ở trong lòng bông hoa,
bông hoa ở trong vườn,
vườn ở trong tường bao quanh,
tường bao quanh ở bên trong thị trấn,
thị trấn ở bên trong nhật bản,
nhật bản ở trong lòng thế giới,
thế giới ở bên trong thượng đế.

Cứ như thế, cứ như thế, thượng đế
ở trong lòng chú ong bé tí teo.




Văn vẻ của tớ hơi kỳ, lúc tự mình đọc thì cảm nhận được cái hay của thơ nhưng lúc viết ra thì quả nhiên là khó, và tớ cũng không biết viết thế này có ai muốn đọc không.
Mục đích cuối cùng của tớ cũng chỉ là muốn giới thiệu 1 cách đơn giản, không phải như 1 trang wikipedia hay như bài luận văn chương. Nếu ai nghĩ viết thế này là ok/ vô ích xin góp ý. Bạn nào muốn bình luận hay chia sẻ cảm nghĩ cũng xin mời :D

[sarujun]

bài Con ong và thượng đế nghe hay ha ss/bro :))
không vô ích tý nào đâu ạ :goodJob:
có điều ss/bro thêm cái tiền tố phân loại giúp em ở đầu title nhé :D cho mọi người dễ tìm bài ạ :D
chờ những bài post tiếp theo của ss/bro :be_eaten:

[Mitsuhide]

Mình thích bài dịch con ong và thượng đế, tiếc là không biết tiếng nhật đủ nhiều để đọc nguyên văn bài của tác giả, nhưng qua bài dịch mình thấy nó chứa nhiều hàm ý và lời gợi mở, đại khái như là cái gì đó lớn lao đôi lúc cũng chỉ nhỏ bé như chú ong mà thôi

[Lakka]

may quá có người đọc :D cũng rất thích thích bài con ong nhưng bài mẻ cá cũng shi` tin chỉ tội tớ dịch ko được hay thôi :(

tiền tố phân loại thế nào vậy mình ko biết đâu bạn mod nào edit giúp nhé :D

[sarujun]

em cũng nghĩ thế :D mọi thứ đều theo một vòng tuần hoàn nào đó, có một mối liên hệ nào đó với nhau, cái lớn với cái lớn, cái lớn với cái nhỏ, cái hữu hình với cái vô hình, cụ thể và trừu tượng, đôi khi những cái lớn lao cũng có thể định nghĩa bằng cái bình dị nhất :D

em edit rồi đấy ạ :D

[kei_itsumo]

em thích bài "Cá" mà cá biển hơn. Chẳng ai có thể nghĩ chi tiết như thế~

[Lakka]

lâu lắm không post vì tớ dạo này bận đọc một thể loại văn học hấp dẫn khác là đam mỹ...
hôm nay xin giới thiệu tác giả này

http://i7.photobucket.com/albums/y294/foreverimprisoned/kenjiseatedprg-1.jpg

Miyazawa Kenji (1896-1933) là nhà thơ, nhà văn viết truyện cho trẻ em.

Gia đình ông mở tiệm cầm đồ, là dòng họ theo đạo phật. Từ nhỏ ông đã rất có hứng thú với khoáng vật, sau này ông đã học về địa chất học. Từ thời trung học ông đã bắt đầu làm tanka và rất thích đọc sách triết học. Ông có thời gian làm thầy giáo ở trường cấp 3 Hanamaki, sau 6 năm nghỉ việc và tự nguyện đi truyền dạy các phương pháp nông nghiệp cải tiến cho người dân. (không màng danh lợi)

Miyazawa Kenji vốn bị viêm phổi mãn tính, đến năm 37 tuổi thì qua đời.


Ông có rất nhiều tác phẩm nổi tiếng, ví dụ như Đêm trên tuyến đường sắt ngân hà (ginga tetsudo no yoru) có lẽ cũng đã có người dịch và cả anime nữa, nên ai có hứng thú cũng nên search và thử xem qua.

Tớ thì thích một bài thơ của ông, Ame ni mo Makezu (không đầu hàng trước mưa), nên muốn giới thiệu bài này.
Bài thơ này mang lòng thương cảm rất lớn với con người, nhưng sinh thời với gia đình mình ông có quan hệ không hề êm đẹp. Cũng là tùy tiện đánh giá, nhưng không biết bài thơ này chỉ nói chung hay là có cả phần của gia đình ông trong đó?
Nhưng thôi tóm lại mình giới thiệu thơ

「雨ニモマケズ」

Không đầu hàng trước mưa

雨ニモマケズ
風ニモマケズ
雪ニモ夏ノ暑サニモマケヌ
丈夫ナカラダヲモチ
慾ハナク
決シテ瞋ラズ
イツモシヅカニワラッテイル
一日ニ玄米四合ト
味噌ト少シノ野菜ヲタベ

không đầu hàng trước mưa
không đầu hàng trước gió
không đầu hàng trước tuyết cũng không thua cái nóng mùa hè
mang theo thân thể chắc chắn
không ham muốn
tuyệt nhiên không nổi giận
luôn cười một cách yên lặng
một ngày bốn bát cơm
ăn với miso và một chút rau

アラユルコトヲ
ジブンヲカンジョウニ入レズニ
ヨクミキキシワカリ
ソシテワスレズ
野原ノ松ノ林ノ蔭ノ
小サナ萱ブキノ小屋ニイテ
東ニ病気ノ子供アレバ
行ツテ看病シテヤリ
西ニツカレタ母アレバ
行ツテソノ稲ノ束ヲ負ヒ
南ニ死ニソウナ人アレバ
行ツテコワガラナクテモイイトイイ
北ニケンカヤソショウガアレバ
ツマラナイカラヤメロトイイ

cái gì cũng vậy
không đem vào cảm quan riêng của bản thân
lắng nghe kỹ càng và hiểu rõ
và cũng không quên
trong bóng râm của rừng tùng trên cánh đồng
ở trong một mái nhà lợp rạ nhỏ
nếu có đứa trẻ bị ốm ở phía đông
đến nơi đó giúp chăm bệnh
nếu ở phía tây có bà mẹ đang mệt mỏi
đến đó mang đỡ giúp bà bó lúa
nếu ở phía nam có người sắp qua đời
đến đó nói với họ không cần phải sợ
nếu có cãi vã hoặc kiện tụng ở phía bắc
đến đó bảo họ những chuyện vô nghĩa như vậy nên bỏ qua


ヒデリノトキハナミダヲナガシ
サムサノナツハオロオロアルキ
ミンナニデクノボウトヨバレ
ホメラレモセズ
クニモサレズ
ソウイウモノニ
ワタシハナリタイ

khi có hạn hán thì rơi lệ
khi mùa hạ lạnh lẽo thì đi lại không yên
mọi người đều gọi là người ngu ngơ
không được tán dương
cũng chẳng bị oán trách
một người như thế
là người tôi muốn trở thành.

-----------------

Bài này chính là liền mạch nhưng tớ dịch tách cho dễ theo dõi. Thời đó hình như chuộng viết bằng katakana hơn hiragana nên nhìn quả nhiên rất đau mắt.

Thêm chú giải là tác giả ăn chay. Ở đoạn cuối chỗ hạn hán hoặc mùa hè mà khí hậu lạnh tất mất mùa, thế nên mới có chuyện nhỏ lệ thương cảm hay đứng ngồi không yên.