Tự động từ & tha động từ

[oranji]

Mọi người ơi, chỉ giùm tớ về tự động từ (jidoushi) và tha động từ (tadoushi) với! Tớ học đến đoạn này thì sách ghi lung tung quá! Hết đuôi này đổi sang đuôi kia. Lại còn động từ đâu mà lắm thế! nhớ ko xuể luôn!
Cám ơn mọi người rất nhìu!

[IsaoHK]

Là như thế này. Tự động từ và tha động từ là chỉ cách phân loại để học. Hơn nữa, nó không có liên quan gì đến các cách sử dụng của nó cả. Đừng bao giờ gộp chung lại rồi sẽ lẫn lộn ngay. Đuôi thì áp dụng với mọi loại động từ, còn sử dụng mới bị giới hạn giữa loại này với loại kia.
Tự động từ và tha động từ có cùng một nguồn gốc từ một chữ kanji ra, nó thường giống nhau âm đầu. Còn chuyện nó khác nhau như vậy là do.. ngôn ngữ, ta chỉ có thể học thôi chứ không kêu ca gì được.
Và, theo như tớ biết thì phổ biến nhất trong phân biệt tự động từ với tha động từ chỉ có 2 điểm ngữ pháp quan trọng là ~te iru đối với tự động từ và ~te aru đối với tha động từ.
Vì câu hỏi của bạn ...chung chung quá nên tớ không rõ chỉ dùm là...chỉ cái gì.. nên trả lời cũng chung chung. ^^

[oranji]

Trời! Không biết gì nên mới hỏi vậy đó.
Vậy heng, trong sách có ghi mấy cái tớ nhớ ko rõ, hình như là một loại thì ~eru, một loại thì là ~aru và cái gì tùm lum tà la nữa.
Có cách nào dễ nhớ ko?

[IsaoHK]

Không có đâu bạn. Thật sự mà nói thì quả là nó cũng có một có gì đó giống như là quy tắc. Nhưng vì nó không phải là quy tắc thật sự nên không thể nêu ra được. Nó chỉ là thứ mà sau khi bạn học hiểu kỹ càng, nắm rõ rồi, bạn mới cảm được cái tạm gọi quy tắc đó. Phải học phải học thôi. ^^
À, không rõ bạn có nhớ nhầm không, nếu không thì tớ buộc lòng phải hỏi bạn cuốn sách đó là sách gì. Vì tớ chưa từng nghe có "một loại thì ~eru, một loại thì là ~aru" đối với tha/tự dộng từ.^^

[pisco]

Tự động từ (自動詞) và tha động từ (他動詞).
Hôm nay mình tổng hợp một số kinh nghiệm của mình về cách phân biệt hai dạng động từ này để qua đó hiểu rõ hơn về cách dùng những cấu trúc
「～ている」「～てある」「～てお� �」


基本文型

　　他動詞文：　（人）が　（対象� �を　～する　

　　自動詞文：　（人・物）が　～� �る

Từ mẫu văn phạm cơ bản bạn có thể thấy:
Ở tha động từ, người ta chú ý đến đối tượng bị tác động (Object) trong câu (nội dung sự việc...), trong khi đó tha động từ lại chú ý đến chủ ngữ đến đối tượng trực tiếp thực hiện hành động.


一つの現象は、動作している人に注� �するか、動作の対象物に注目するか� ��、二通りの言い方ができるでしょう 。
対の自動詞と他動詞があるとき、動� �している人に注目すれば他動詞を使� ��、
動作の対象物に注目すれば自動詞を� �うというのが大原則です。
例えば、それを使い分けた例文は以� �のようです。

Nói một cách đơn giản: Khi dùng một tha động từ Bạn ăn cơm --> câu văn chú ý nhiều đến bạn ăn gì. Trong khi đó khi nói Bạn nằm ngủ thì hiển nhiên người ta quan tâm đến bạn, người thực hiện hành vi "ngủ".

危ない！上から瓶(ビン)が落ちて（自 動詞）きた。
Chú ý nhiều đến hiện tượng xảy ra.
誰が瓶を落とした（他動詞）んだろ� �。
Chú ý đến người gây ra hành động.


ただ、ここには文化の違いがあって� �例ば魚を釣ったとき、日本人は「魚� ��釣れた」自動詞を使うのに、
中国の人は「魚を釣ったと他動詞を� �うと聞きました。また、日本人は「� ��茶が入りました。
どうぞ」と言いますが中国の人は、� �お茶を入れました（倒茶）。どうぞ� ��と言います。
これは文化の違いであり、人意志や� �為を重視する中国語に対して、
日本人は他動詞を使うと人の意図・� �志が表れ、手に好意を押しつける感� ��がするため、
他動詞の使用を避けるわけです。中� �の人が日本語の自動詞と他動詞の使� ��分けが難しいと感じる原因には、
この文化の違いがあるようです。

Trong thực tế, cũng do văn hoá + sự phát triển của thời đại mà nhiều khi người Nhật sử dụng lẫn lộn giữa Tự Động Từ và Tha Động Từ.

Ví dụ:
Khi đi tàu điện: Thì 2 cách dùng sau đều thường có thể được nghe thấy.
電車に乗るとき、次の案内はよく聞� �れるんでしょう。

しばらくドアが閉まります。ご注意� �ださい。

ドアを閉めます。ご注意ください。

Nếu hiểu cửa tàu tự động mở thì trường hợp câu văn thứ nhất là hoàn toàn đúng ( lẽ thường), nhưng nếu hiểu người lái tàu bấm công tắc đóng cửa thì câu thứ 2 cũng không có gì sai.

Cũng giống như tiếng Việt: Đóng cửa và cửa đóng .... hoàn toàn khác nhau ( về mặt ý nghĩa động từ ) nhưng đều là từ "đóng" phải không!

Từ đây ta sẽ hiểu thêm về cách dùng
「～ている」「～てある」「～てお� �」



「～ている」「～てある」「～てお� �」の使い方を理解するために必要な� ��類は、他動詞、自詞繹ｵ（人が主語 ）、
自動詞（物が主語）の三分類です。� �が主語の動詞は意志がありますから� ��
他動詞や自動詞（例：走る／歩く／� �く／寝る…）は、文末で「～たい・� ��つもりだ・～なければならない」や
意向形（「～（よ）う」）が使えま� �が、物が主語の自動詞（例：降る／� ��く／落ちる／つく…）はそれができ ません。
つまり、人の動作を表す他動詞と自� �詞は意志のある継続動詞で、自動詞� ��物の状態を表す動詞で
無意志動詞（多くは瞬間動詞）だと� �うことがわかります。なお、ほとん� ��の自動詞は物が主語の自動詞です。 　
ただ例外があって、人が主語になる� �動詞でも「～を吐く・（下痢・咳）� ��する・～を感じる～を嘆く・～を嫌 う」などの感情や
生理を表す動詞は意志表現が使えま� �んが、意味から考えればわかるでし� ��う。

私はこの自転車を買いたいです。　� �　
＜他動詞＞買うつもりです。

アイツは寝たいです。　　　　　　� �　　　
＜自動詞繹ｵ＞寝るつもりです。　

雪が降りたいです（？）　　　　　� �　
＜自動詞繹ｼ＞降るるつもりです。� �？）

部屋が暗いので、わたしは電気をつ� �た（他動詞）。
しかし、電気がつかなかった（自動� �）。　窓を閉めよう（他動詞）とし� ��が、窓が閉まらなかった（自動詞） 。

[samurai]

Trước hết phải phân biệt được thế nào là tự động từ, thế nào là tha động từ.Còn động từ nào là động, động từ nào là tha thì phải học thôi.

[IsaoHK]

Uhm. Bạn samurai nói vô cùng chính xác. ^^
Còn cái chuyện về mặt khái niệm, tự động từ là gì và tha động từ là gì thì tớ nghĩ là... quá dễ rồi, nó chung đối với mọi thứ tiếng đối với cả tiếng Việt nên bạn chỉ cần nắm bắt một cách tổng quát từ tiếng Anh, tiếng Việt chứ không cần phải chăm chăm nghỉ rằng là tiếng Nhật cho nó khổ. ^^

[mikan]

Là như thế này. Tự động từ và tha động từ là chỉ cách phân loại để học. Hơn nữa, nó không có liên quan gì đến các cách sử dụng của nó cả. Đừng bao giờ gộp chung lại rồi sẽ lẫn lộn ngay. Đuôi thì áp dụng với mọi loại động từ, còn sử dụng mới bị giới hạn giữa loại này với loại kia.
Tự động từ và tha động từ có cùng một nguồn gốc từ một chữ kanji ra, nó thường giống nhau âm đầu. Còn chuyện nó khác nhau như vậy là do.. ngôn ngữ, ta chỉ có thể học thôi chứ không kêu ca gì được.
Và, theo như tớ biết thì phổ biến nhất trong phân biệt tự động từ với tha động từ chỉ có 2 điểm ngữ pháp quan trọng là ~te iru đối với tự động từ và ~te aru đối với tha động từ.
Vì câu hỏi của bạn ...chung chung quá nên tớ không rõ chỉ dùm là...chỉ cái gì.. nên trả lời cũng chung chung. ^^

È, Isao à, gom lại học 1 cặp tự-tha cùng với nghĩa và mẫu câu ví dụ thì dễ nhớ hơn chứ.


:gem20:http://360.yahoo.com/mikan1307:gem20:

[IsaoHK]

Tất nhiên. Về mặt đó thì nó chỉ là từ cùng 1 Kanji nên tất nhiên là học như thế rồi. :))
Ở trên ý tớ là đừng gom tự động từ/tha động từ với cách sử dụng của nó (các đuôi te iru/te aru) học là sẽ lẫn lộn ngay ấy. ^^

[anh_hamvui]

Các bạn buồn cười thật. Các bạn phải đặt mình vào vị trí người hỏi chứ. Vì người hỏi chưa biết nhiều lắm nên mới hỏi như vậy. Các bạn giải thích theo kiểu này thì người hỏi càng lơ mơ hơn. Mình cũng đang tự học tiếng Nhật và mình đc người Nhật giả thích rất ngắn gọn và rất dễ hiểu. Họ vẽ cho mình 1 cây nến đang cháy và giải thích như sau:
Nếu cây nến tự tắt thì động từ tắt (消える) là tự động từ
Nếu mình thổi tắt cây nến thì động từ tắt (消す） là tha động từ
Từ đó suy ra nếu là tự nó gây ra thì là tự động từ còn nếu do tác động bên ngoài là tha động từ. Và cách sử dụng ntn thì các bạn đã nói rồi tôi ko nhắc lại nữa.
Dễ hiểu không? Nhưng cách sử dụng và nhớ đc nó thì mệt đấy. Chúc bạn thành công.

[anh_hamvui]

Nếu bạn cần ví dụ thì học theo quyển "Tiếng Nhật dành cho người mới bắt đầu" của tác giả Trần Việt Thanh sẽ thấy rất rõ ràng và dễ hiểu.

[Hayami S Chick]

Tự động từ và tha động từ thường là phần khó nhất đối với ng nước ngoài. nó không có quy tắc, và ta phải học thuộc như kiểu đọng từ bất quy tắc của tiếng Anh vậy,
Phân biệt tự động từ và tha động từ người ta chả ai phân biệt bằng đuôi cả, tớ không hiểu sao các bạn lại đưa ra cách phân biệt bằng đuôi ở đây.
Một cách để biết từ sử dụng trong câu là tự động từ hay tha động từ là nhìn vào trợ từ đi kém.
Còn nếu bạn muốn chuyển từ tự động từ sang tha động từ hay ngược lại thì chỉ còn cách là học thuộc thôi. Những tưg hay dùng thì không nhiều đâu nên bạn chịu khó học thuộc lòng là đc.
Thực ra bây h mà nói thì Chik cũng chả nhớ hết cái nào là tự cái nào là tha, chỉ có dùng nhiều thì quen thôi.
Uhm, cố lên nhá

[rei_kiwi]

uhm, mình học tiếng Nhật chưa lâu, cũng có nghe nói qua về vấn đề này nhg theo mình hỉu (cũng như anh_hamvui nói) thì tự động từ cũng tương tự như nội động từ của tiếng Anh, còn tha động từ tương tự ngoại động từ trong tiếng Anh, hiểu như vậy chắc ko sai nhỉ??!!

[IsaoHK]

đúng là như vậy đó. ^^
jidoushi = intransitive verb
tadoushi = transitive verb

[kieu@]

anh_ham vui noi chinh xac lắm.
mình cũng học như thế đó

[Sayuri_chan]

(1) Tự động từ trong tiếng Nhật = Bị động trong tiếng Việt
Ví dụ

実現する＝ Được thực hiện
終わる＝xong, kết thúc


(2) Tha động từ tiếng Nhật có thể được tạo ra bằng dạng sai khiến (shieki) của tự động từ
Ví dụ

終わる＝ xong (tự động từ) --> 終わらせる＝ làm cho xong (tha động từ)
実現する＝ được thực hiện (tự động từ) --> 実現させる＝ thực hiện (tha động từ)

(3) Tự động từ và tha động từ thường đi thành một cặp
Ví dụ

叶う (kanau, thành sự thực), 叶える(kanaeru, làm cho thành hiện thực)
夢が叶う：Ước mơ thành hiện thực
夢を叶える：Biến ước mơ thành hiện thực.

(4) Tha động từ thì thường đi kèm với đối tượng (và trợ từ đối tượng cách "wo") còn tự động từ thì không.
Chú ý là, đối tượng có thể bị lược.
Ví dụ:
起きる：Thức giấc và 起こす：Đánh thức
5時に起きます。Tôi thức giấc vào lúc 5 giờ. (Tự động từ)
5時に起こしてください。Xin hãy đánh thức tôi dậy vào lúc 5 giờ. (Tha động từ)
Các bạn sẽ thắc mắc ở câu 2 làm gì có đối tượng nào, nhưng thực ra ở câu 2 đối tượng "tôi" bị lược đi:
5時に起こしてください。＝5時に私を 起こしてください。