Mình rất muốn mọi người Việt Nam nhất là các bậc phụ huynh và những người làm nghề báo chí, giáo dục đọc bài báo mình dịch dưới đây. Trong khi ở nơi khác lòng dũng cảm, trí thông minh, tư duy phê phán và mối quan tâm đến những vấn đề lớn lao của đất nước bị đem ra làm trò cười thì ở Nhật, những công dân nhỏ tuổi đã suy ngẫm rất nghiêm túc và sắc sảo. Nước Việt của của chúng ta bây giờ nghe nói sắp phổ cập thạc sĩ, tiến sĩ rồi nhưng mấy ai suy nghĩ được như các em học sinh tiểu học dưới đây? Thế mới biết Nhật Bản hơn người không phải chỉ vì Nhật sớm tỉnh ngộ thoát khỏi “thế giới Trung Hoa” để “thoát Á nhập Âu”, “khai sáng quốc dân” mà Nhật còn hơn người vì có được những công dân nhỏ tuổi vĩ đại như thế này. Và nếu thừa nhận điều đó, tất nhiên cần phải đặt ra câu hỏi, cái gì đã tạo ra và nuôi dưỡng nên những công dân ấy?
Mời các bạn cùng đọc.
Học sinh tiểu học Nhật Bản sôi nổi tranh luận về điện nguyên tử.
“Bố cháu là nhân viên của Điện lực Tokyo”
Thượng tuần tháng 4, Ban biên tập báo Mainichi nhận được lá thư của một em học sinh lớp sáu tiểu học. Lá thư bắt đầu bằng câu: “ thật là đường đột nhưng bố cháu là nhân viên Điện lực Tokyo”. Tiếp theo là những ý kiến, suy tư không ngừng nghỉ của em về điện nguyên tử khi chứng kiến cảnh người cha với tư cách là nhân viên Điện lực Tokyo phải tiếp nhận những lời phê phán.
Người gửi lá thư đến tòa soạn là em Yudai (tên nhân vật đã được thay đổi) sống tại thủ đô Tokyo.
Ngày 27 tháng 3, phần dành cho học sinh tiểu học trên báo Mainichi có đăng bài báo “Cửa sổ tin tức” với lời kêu gọi “Điện lực Tokyo liệu có đang suy ngẫm về những người khác hay không?” và lá thư này đã được gửi tới nhân cớ đó.
Bài báo nói trên đã truy cứu trách nhiệm của Điện lực Tokyo khi dẫn ra việc Điện lực Tokyo liên tục thất bại trong kiểm soát sự cố nhà máy điện nguyên tử Fukushima 1, tiến hành kế hoạch “cắt điện luân phiên” theo thứ tự đối với các khu vực mà trung tâm là khu vực Kanto đã đẩy cuộc sống của nhiều người lâm vào tình cảnh khó khăn.
Em Yudai sau khi công nhận rằng: “Quả thật phần lớn đó là sự thật” đã phản biện lại như sau.
“Tuy thế nhưng phần phía cuối bài báo có viết rằng “ Sự nguy hiểm của nhà máy điện nguyên tử và việc phó thác cung cấp nguồn điện không thể thiếu đối với đời sống cho nó có thể thực sự là điều vô cùng nguy hiểm”. Việc viết như thế là vô trách nhiệm.
Ai đã tạo ra các nhà máy điện nguyên tử đây? Đương nhiên không phải là Điện lực Tokyo rồi. Tiếp nhé, ai đã là người tạo ra cái cớ để xây dựng nên các nhà máy điện nguyên tử nào? Đó là người Nhật, à mà không chính là mọi người trên thế giới. (lược một đoạn). Người Nhật không thể không gia tăng các nhà máy điện nguyên tử đó là do người ta đã mở siêu thị, chơi game đến tận khuya và dùng điện phung phí.
Khi nghĩ đến việc đó thì có thể nói người tạo ra nhà máy điện nguyên tử là tất cả mọi người trong đó bao gồm cả Điện lực Tokyo ( lược một đoạn). Tất cả mọi người đều vô trách nhiệm”.
Lá thư này được viết vào cuối tháng ba vì thế đã một tháng rưỡi trôi qua. Công việc phục hồi nhà máy điện nguyên tử Fukushiama cho đến lúc này vẫn tiếp tục ở vào thế giằng co. Ngày 14 điện lực Trung bộ đã cho ngừng vận hành tất cả các lò phản ứng từ số 1 tới số 5 của nhà máy điện nguyên tử Hamaoka (thành phố Omaezakishi, tỉnh Shizuoka) và điều chỉnh lại biện pháp an toàn đối phó với động đất và sóng thần.
Dư luận xã hội Nhật Bản hiện tại đang chao đảo vì nỗi bất an chất phóng xạ lan rộng cùng nỗi lo lắng thiếu điện và các cuộc tranh luận xung quanh vấn đề “nên từ bỏ điện nguyên tử” hay “ Không, Điện nguyên tử là một loại năng lượng trọng yếu” đang dâng cao.
Và lá thư của em Yudai kết thúc như thế này:
“Vấn đề điện hạt nhân cần phải được mọi người cùng bàn luận và đưa ra quyết định. Nếu như làm như vậy, chắc chắc sẽ có được một phương án tốt”.
Ngày hôm qua, chúng tôi đã gặp trực tiếp em Yudai và hỏi em về cảm xúc khi viết lá thư đó. Lá thư này được em viết ra vào ngày 27 tháng 3 ngay khi em đọc báo Mainichi dành cho học sinh tiểu học. Cho đến thời điểm đó thì do cắt điện luân phiên mà cả trường học và nơi học thêm đều nghỉ sớm cho nên em đã có nhiều thời gian để suy nghĩ và lá thư được viết một mạnh trong nhiều giờ liền. Em Yudai cho biết: “Nếu như lắng nghe ý kiến khác biệt sẽ làm cho tư duy của mình thêm sâu sắc. Lúc này cần phải có nơi để có thể trao đổi các ý kiến”.
Điện nguyên tử là cần thiết hay không cần thiết? Nếu cần thiết thì ai sẽ là người quản lý và sẽ đặt nhà máy ở đâu? Nếu không cần thiết thì đối phó ra sao với tình trạng thiếu năng lượng? Các em hãy thảo luận với bạn bè trong lớp và gia đình. Sau đó hãy viết thư gửi những suy nghĩ của các em về ý kiến của bạn Yudai đến ban biên tập. Chúng tôi sẽ giới thiệu chúng trên báo.
Địa chỉ gửi thư:
T 100-8051
Mainichi Shogakusei Shinbun
Bộ phận phụ trách “Thư gửi bạn Yudai”
Phản hồi trên toàn quốc về lá thư của học sinh lớp sáu có bố làm cho điện lực Tokyo.
Lá thư do một nam học sinh lớp sáu tiểu học sống ở thủ đô Tokyo có bố là nhân viên Điện lực Tokyo gửi cho báo Mainichi đã nhận được phản hồi từ khắp nơi trên toàn quốc. Trước sự cố nhà máy điện nguyên tử Fukushima 1, lá thư viết “Việc mọi người trên thế giới sử dụng phung phí điện đã là cái cớ sinh ra điện nguyên tử” đã liên tiếp nhận được ý kiến tán thành, phản đối đậm chất trẻ thơ của học sinh tiểu học trên toàn quốc.
1. Tớ cho rằng Điện lực Tokyo đã sai lầm. Việc cho rằng do mọi người dùng nhiều điện mà tạo ra điện nguyên tử chẳng qua cũng chỉ là cãi cùn. Cho dù nói là an toàn nhưng việc lừa mọi người rồi tiếp tục vận hành lò nguyên tử đã cũ làm cho sự cố xảy ra chính là vấn đề. Trong lá thư có cảm giác người viết cho rằng điện nguyên tử phụ thuộc vào tất cả mọi người vì thế mà sự cố xảy ra nhưng tớ cho rằng chính việc Điện lực Tokyo đã làm cho đường sá ở Fukushima tốt lên, trả tiền hỗ trợ cho người dân Fukushima chính vì thế mà mọi người đã bị phụ thuộc vào điện nguyên tử.( Một học sinh tiểu học lớp 6 ở Kyoto).
2. Tớ phản đối lối suy nghĩ cho rằng toàn thể quốc dân có trách nhiệm liên quan đến sự cố nhà máy điện nguyên tử. Cũng có thể rằng người ta phải có trách nhiệm trong việc sử dụng điện lãng phí. Nhưng có ai đã thông báo cho chúng ta về sự nguy hiểm của điện nguyên tử đây? Chúng ta liệu đã được học về nó trong trường học hay chưa?
Ngược lại, trên bảng tin của nhà trường lại có tấm áp phích với nội dung nguyên tử là năng lượng sạch, an toàn và là thứ không thể thiếu. Có cả các tấm áp phích và các cuộc thi viết luận về đề tài như thế. Người làm điều đó chính là Điện lực Tokyo và nhà nước. Chúng ta, những người tiếp nhận nền giáo dục như thế liệu có thể đưa ra những ý kiến như “ nguyên tử rất nguy hiểm! Mong rằng đừng xây dựng nhà máy điện nguyên tử !” hay không? Tớ cho rằng từ giờ trở đi mọi người cần phải thảo luận để xem xem người lớn đã sai lầm những gì” (Một học sinh lớp 5 thành phố Kamakura, tỉnh Kanagawa).
3. Trong số bạn bè của tớ có bạn có bố đang làm việc tại Điện lực Tokyo. Ngày trước bạn ấy là người tốt, văn võ song toàn được mọi người yêu mến nhưng giờ thì bạn ấy hay bỏ học và không hề nói chuyện với nhiều người trong đó có tớ. Tại sao một cô bạn tốt như thế mà lại bị mọi người bắt nạt?
Điện nguyên tử mặc dù có ích cho con người nhưng giống như lần này, nó đã làm cho con người tổn thương giống như “con dao hai lưỡi”. Trận động đất lần này là trận động đất lớn 1000 năm mới có một lần. Ít nhất xin cũng đừng phê phán điện nguyên tử cho tới khi tìm ra phương pháp phát điện mới” ( học sinh M).
4. Tớ cảm thấy đồng cảm nhất với ý kiến của cậu bạn kia. Tại vì mẹ tớ hiện đang làm việc cho Bộ kinh tế công nghiệp. Trong vấn đề sự cố nhà máy điện nguyên tử, không phải chỉ có Điện lực Tokyo mà cả Bộ kinh tế cũng bị chỉ trích. Tớ có cảm giác mạnh mẽ rằng mẹ mình cũng là thủ phạm và dần dần tớ cảm thấy mình thật là có lỗi.
Quả thật, trách nhiệm của nhà nước và Điện lực Tokyo là rất lớn nhưng tớ vẫn muốn nói rằng toàn thể quốc dân, à mà không, cả thế giới hiện đang dùng một lượng điện lớn cho đời sống cũng có trách nhiệm (một học sinh lớp 6 trường tiểu học Kanai trực thuộc đại học Tokyogakugei).
5. Bố tớ cũng là nhân viên của Điện lực Tokyo. Mỗi khi bố tớ đi tới nhà máy điện nguyên tử tớ vô cùng lo lắng. Quả thật thì Điện lực Tokyo cũng có trách nhiệm nhưng tớ rất không thích khi mọi người đổ hết trách nhiệm cho Điện lực Tokyo. Tớ nghĩ người không thể không chịu trách nhiệm chính là nhà nước. Nhà nước và người Nhật theo đuổi sự tiện lợi vì thế mà điện nguyên tử trở nên cần thiết. (Một học sinh lớp 6 trường tiểu học Gumisawa, thành phố Yokohama).
Nguyễn Quốc Vương dịch
Liên quan đến sự vĩ đại của các công dân nhỏ tuổi nước Nhật mời các bạn đọc tiếp bài báo có tựa đề khá …sốc: “ Nhật Bản có phải là đất nước đáng vứt đi không?” dưới đây. Bài báo này là câu trả lời của nhà báo Nakamura Hideaki, phó tổng biên tập báo Mainichi trả lời câu hỏi của các cháu học sinh tiểu học gửi đến tòa soạn.
Mời các bạn cùng đọc để xem xem bác nhà báo cáo già này động viên các cháu học sinh tiểu học thế nào.
Nhật Bản có phải là đất nước đáng vứt đi không?
Bạn đã bao giờ nghe thấy ai đó nói rằng Nhật Bản từ giờ sẽ ngày một xấu hơn chưa? Đấy là câu chuyện về những vấn đề như dân số suy giảm, tiềm lực kinh tế bị dồn ép bởi Trung Quốc, những tội ác kinh hoàng gia tăng…Thật đáng lo phải không nào? Liệu nước Nhật có thực sự là nước đáng vứt đi không?
“Cool Japan”
Thật là đường đột nhưng xin được hỏi các bạn có yêu mến nước Nhật hay không? Tôi nghe nói mọi người trên thế giới rất yêu mến nước Nhật đó.
Đài BBC của nước Anh vào tháng 4 năm 2010 có công bố kết quả “Điều tra về mức độ cảm tình” đối với các nước trên thế giới. Đây là cuộc điều tra bằng bảng hỏi dành cho khoảng 3 vạn người ở 33 quốc gia khác nhau trên thế giới.
Có 53% số người được hỏi trả lời rằng có ấn tượng tốt với Nhật Bản và Nhật Bản là nước thứ hai sau Đức dẫn đầu trong danh sách các nước được yêu thích nhất trên thế giới. Những người yêu mến Nhật Bản phần nhiều tập trung ở các nước Indonesia, Kenia, Philippines. Phim hoạt hình, thời trang, ẩm thực được họ gọi là “cool Japan” và những thứ này được yêu mến trên cả mức chúng ta thường nghĩ. Sách của Murakami Haruki cũng được dịch ra khắp thế giới và ông có vô vàn người hâm mộ cuồng nhiệt.
Người Nhật giỏi khoa học và công nghiệp chế tạo được đánh giá cao
Số người Nhật nhận giải Nobel trong ba lĩnh vực khoa học tự nhiên: Vật lí, Hóa học, Sinh lí tính cả những người nhận giải năm ngoái như Suzuki Akira, Negishi Eiichi là 14 người và Nhật đứng thứ 7 trên thế giới về số người nhận giải. Vệ tinh thám sát “Hayabusa” đã lên tới hành tinh xa hơn cả mặt trăng và mang về mặt đất an toàn thứ vật chất không hề có trên trái đất, chứng minh rõ sự ưu việt của khoa học kĩ thuật Nhật Bản.
Công nghiệp chế tạo của Nhât Bản cũng nhận được sự đánh giá cao. Nếu hỏi người Mĩ “ Anh tin tưởng nhất vào loại xe hơi nào?” thì câu trả lời sẽ là Toyota hay Honda. Gần đây khách du lịch đến từ Trung Quốc tăng lên và họ mua, mang về Trung Quốc môt lượng lớn nồi cơm điện, mĩ phẩm sản xuất tại Nhật Bản. Đó là bởi vì chất lượng của sản phẩm rất tốt.
Và điều chúng ta tự hào hơn hết với thế giới là an toàn phải không nào?
Các bạn có biết “Bảng xếp hạng hòa bình trên thế giới” do Viện nghiên cứu kinh tế hòa bình của nước Anh công bố không? Viện nghiên cứu này đã điều tra và xếp hạng 150 nước dựa trên số vụ án giết người, số vụ án xảy ra, việc có được súng đạn trong tay là dễ hay khó, chính phủ chi bao nhiêu tiền cho quân đội, chính trị có ổn định hay không…Năm 2010 Nhật Bản xếp thứ 3 sau New Zealand và Iceland. Nhật Bản đã vượt qua vị trí thứ 7 giành được ở năm trước đó.
Người Nhật quá thận trọng và sâu sắc
Vậy thì tại sao lại có nhiều người nói những điều tối tăm như trên?
Người Nhật thường suy nghĩ thận trọng và sâu sắc về tương lai và mang trong mình tính cách “lo lắng trước rồi mới hành động”. Người Nhật luôn có xu hướng tìm kiếm sự toàn bích. Đó không có gì là xấu. Nhưng khi nói “hỏng! vứt đi rồi” thì cũng giống như trong học tập hay chơi thể thao, nó sẽ làm cho đất nước mất đi sự khỏe mạnh.
Nhật Bản là đất nước hòa bình nơi những con người trung thực đang sinh sống. Các bạn có sẵn sàng cùng xây dựng xây đất nước tươi đẹp hơn khiến cho mọi người trên thế giới phải ghen tị không nào? Để làm được điều đó thì người lớn sẽ cố gắng vì thế các bạn hãy nhiệt tâm ủng hộ.
Và khi có người lớn nào đó chỉ biết nói: “Nước Nhật ngày xưa thật tuyệt vời”, “ Nước Nhật bây giờ hỏng mất rồi” các bạn hãy nói thật to: “ Xây dựng đất nước tốt đẹp vì chúng tôi chẳng phải là trách nhiệm của người lớn hay sao?”.
Nguyễn Quốc Vương
Trả Lời Với Trích Dẫn
Bookmarks