Yêu quái Nhật Bản-Kappa

[PUCK]

Trong quan niệm của người Nhật, ngừơi ta cho rằng thế giới chung quanh tồn tại những loài yêu quái. Có yêu quái một mắt, có yêu quái mặt đỏ mũi dài (tengu), có yêu quái hình dáng như cô gái nhưng cổ thì dài và uốn như rắn..., và còn rất nhiều loại yêu quái trong trí tưởng tượng phong phú của người Nhật. Nhưng yêu quái mà gần gũi nhất, dễ thương nhất thì có lẽ là con Kappa.

Kappa là một loại yêu quái có hình thù kỳ lạ, nửa giống người, nửa giống bò sát. Nó có dáng thấp nhỏ giống như một em bé cỡ chừng năm tuổi, nhưng lại có cái mai như mai rùa khá to đằng sau lưng, trên người có nhiều vẩy như vẩy cá, có lẽ để thích hợp với bơi lội trong nước. Kappa có cái mỏ nhọn giống như mỏ chim vậy. Ngoài ra, tay kappa có màng như màng chân vịt, giúp Kappa bơi nhanh và khéo trong làn nước sông hồ. Chẳng thế mà cứ người ta dùng từ Kappa để gọi những người có khả năng bơi lội giỏi. Trên đầu Kappa có một ít tóc, đỉnh đầu có một chỗ trũng hình như cái đĩa, bên trong có nước. Ngừơi ta nói rằng phàm khi nước còn ở trong đĩa thì kappa mới có sức mạnh dẻo dai, còn khi không còn nước trong đĩa thì cũng là lúc Kappa mất hết sức lực, không thể tung hòanh trong làn nước được nữa.

Kappa sống cả ở trên cạn và dưới nước, được coi là loài lưỡng thê. Tuy nhiên chỉ có ở dưới nước thì Kappa mới thực sự là kappa theo đúng nghĩa của nó vì lên trên bờ thì sức mạnh của kappa cũng biến mất. Lúc đó kappa còn yếu hơn một cậu bé.


Ngày xưa khi Nhật còn là một nước nông nghiệp, ở nông thôn Nhật ngừơi ta hay đồn rằng kappa thường rình ở những bờ sông, suối, có cô gái nào lại gần thì kappa sẽ kéo cô gái ấy xuống nước. Vì vậy các cô gái rất cẩn thận khi lại gần các bến nước. Người ta cũng nói rằng kappa sống bằng cách kéo các con vật xuống nước để hút máu, nhưng tới bây giờ khi đô thị hóa đã lan tràn tới tận góc nhỏ của Nhật Bản, thì hình ảnh về kappa chỉ là một chú bé nhỏ nhỏ xinh xinh, sống gần những con sông mà thôi.

Kappa là hình ảnh rất thân quen với mỗi ngừơi Nhật. Có lẽ chẳng có ngừơi Nhật nào không biết đến Kappa, cũng giống như chẳng người Việt Nam nào lại không biết hà bá cả. Nhưng kappa của Nhật cụ thể và rõ ràng hơn hà bá của Việt Nam nhiều. Các bạn có thể tả nổi hình dáng của hà bá không? Chắc là không rồi. Nhưng người Nhật lại có thể miêu tả rõ ràng nhân vật kappa của họ. Kappa đi vào nhiều mặt của cuộc sống. Người bơi giỏi có thể được tặng biệt danh là kappa. Ai mà ít tóc trông hình dáng bên ngòai giống giống thì cũng có thể bị gọi là kappa. Ngoài ra trong tục ngữ Nhật cũng có nhiều câu đề cập đến Kappa. Chẳng hạn như:

Kappa mà cũng có lúc bị nước cuốn (河童の川流れ）. Ngụ ý người tài giỏi đến đâu cũng có lúc phạm sai lầm.

Cũng phải kể tới những tác phẩm nghệ thuật dân gian như tượng kappa, tranh kappa, những câu chuyện truyền miệng về kappa. Qua đó có thể thấy là trí tượng của người Nhật cũng thật phong phú.

Chắc các bạn cũng thắc mắc, thế giới tính của kappa là gì? Về vấn đề này tôi cũng không được rõ, và cũng không thấy tài liệu nào đề cập đến. Nhưng các bạn biết không? Lần trước khi đi chơi mùa thu ở Hakone, tôi có ghé vào một nhà tắm onsen. Nhà tắm ấy có tên là kappa đấy. Và khi vào bên trong phòng tiếp tân, tôi đã tận mắt nhìn thấy một bức tranh, trong đó có hai con kappa, một chú màu xanh, chắc là kappa trai, còn một chắc là kappa gái, vì được tô màu hồng và dáng vẻ lại dường như đang nũng nịu dựa vào chú kappa xanh. Nếu có dịp đi chơi Hakone các bạn nhớ ghé thăm nhà tắm onsen Kappa này nhé.



Nếu bạn đang ở Nhật hoặc có dịp tiếp xúc với văn hóa Nhật, chắc hẳn các bạn sẽ một lúc nào đó tình cờ nhìn thấy một cái gì đó tương tự như tôi hãy miêu tả ở trên. Lúc đó, xin bạn hãy nhớ lại những gì được viết ở đây, và xin hãy đồng ý với tôi rằng Nhật Bản cũng có một nền văn hóa rất thú vị, đậm đà bản sắc dân tộc.
(st)