Ngày 12/9 vừa qua, Thủ tướng Abe đã rời bỏ cương vị của mình khi nắm chính quyền của đất nước mặt trời mọc chưa đầy một năm. Giữ kỉ lục là vị thủ tướng trẻ nhất lịch sử nước Nhật ông cũng đồng thời được coi là vị thủ tướng "yểu mệnh chính trị" của đảng Dân chủ tự do LPD.
Theo hiến pháp Nhật Bản, chủ tịch đảng cầm quyền sẽ giữ chức thủ tướng Nhật. Từ khi thành lập năm 1955 đến nay Đảng Dân chủ Tự do LPD thường xuyên giữ ưu thế, trừ khoảng thời gian ngắn ngủi cuối thập kỉ 90 của thế kỉ trước.
Trên 50 năm qua, Nhật Bản đã có 20 chủ tịch đảng đồng thời là thủ tướng. Tuy nhiên, trong danh sách ấy chỉ có Suzuki Zenko, Nakasone Yasuhiro, Junichiro Koizumi là vững vàng trên vị trí của mình cho đến hết nhiệm kì, số còn lại đều đã “giữa đường đứt gánh”.
Tổng kết những nguyên nhân chủ yếu nhất khiến cho những "cuộc chia tay" này gồm: mâu thuẫn nội bộ đảng, do tin đồn, tỷ lệ ủng hộ giảm sút và bệnh tật.
Vì lý do sức khỏe
Ông Masayoshi Ohira
Vào những năm 70 của thế kỷ trước ông Masayoshi Ohira thay thế ông Fukuda Takeo giữ chức chủ tịch đảng LDP và thủ tướng. Ngay tại thời điểm đó, ông đã phải đối mặt với những thách thức từ phái của ông Fukuda Takeo.
Trong cuộc bầu cử hạ viện năm 1979, đảng LPD thất bại, mâu thuẫn giữa hai phái trong nội bộ đảng do Masayoshi Ohira và Fukuda Takeo đứng đầu càng trở nên gay gắt.
Trong cuộc họp quốc hội chỉ định thủ tướng, đảng LDP đưa ra tên hai ứng cử viên. Chỉ vượt lên với một số ít phiếu, ông Masayoshi Ohira tiếp tục được giữ chức thủ tuớng nhưng càng về sau mâu thuẫn càng bị đẩy lên cao trào.
Tình trạng bế tắc này khiến ông này quyết định giải tán hạ viện, tổ chức bầu cử lại cùng ngày bầu cử thượng viện, nhằm tranh thủ sự ủng hộ cho phái mình.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.
Song, nằm ngoài mọi dự đoán, sự chia rẽ trong nội bộ đảng càng làm mất đi uy tín của LDP. Mọi việc đã đi quá xa, Masayoshi Ohira đã bị cơn nhồi máu cơ tim đánh gục.
Cái chết đột ngột của ông khiến cho mâu thuẫn lắng dịu, nhiều nghị sĩ bất mãn của đảng LPD đã hướng tới lợi ích chung và chỉ vài tháng sau LPD đã lấy lại được uy tín của mình.
Nói về bệnh tật mà phải từ chức, đến giờ phút này cũng có thể xếp ông Shinzo Abe vào danh sách đó. Tình hình sức khỏe của ông ngày càng xấu đi kể từ khi từ chức và các bác sỹ đến nay vẫn chưa thống nhất được thời điểm cho ông xuất viện.
Bị dư luận chỉ trích
Ông Hashimoto Ryutaro
Ông Hashimoto Ryutaro là một "công thần" của Đảng dân chủ tự do. Ông gia nhập đội ngũ đảng này khá muộn và theo phái cải cách kinh tế ôn hòa. Có mối quan hệ hài hòa với các thành viên trong cùng đảng nhưng vai trò của ông không mấy thuyết phục với công chúng.
Ông là người có nhiều nỗ lực cải cách chính trị như cải cách về tài chính - ngân hàng. Tuy nhiên, những rắc rối lại nảy sinh từ việc ông khá mạnh tay đối với thuế tiêu dùng.
Để bù lại nguồn ngân sách thâm hụt do khủng hoảng kinh tế, ông Hashimoto đã chủ trương nâng thuế thu nhập, đồng thời đánh thuế thêm vào các mặt hàng xa xỉ. Điều này dẫn đến việc công chúng chỉ trích ông vô cùng mạnh mẽ.
Trong cuộc bầu cử thượng viện tháng 7/1998, đảng LPD đã phải nhận thất bại lớn nhất trong lịch sử của mình. Ông Hashimoto Ryutaro buộc phải từ chức ngay sau đó vì hơn ai hết ông hiểu rằng việc tỷ lệ người dân ủng hộ Đảng cầm quyền giảm sút nghiêm trọng là do chính sách làm mất lòng công chúng của ông.
Ông Yoshiro Mori
Ông Yoshiro Mori là một trong số các Thủ tướng may mắn của Nhật. Ông bước lên vị trí chủ tịch đảng và thủ tướng Nhật mà không phải qua một cuộc bầu cử nào vì người tiền nhiệm Obuchi Keizo đột ngột qua đời do xuất huyết não.
Tuy nhiên, trong suốt thời gian tại nhiệm, tỷ lệ ủng hộ của ông rất thấp. Nhiều lần xuất hiện trước đám đông với điệu bộ khá rụt rè và nói nhịu, ông bị công chúng đánh giá là thiếu năng lực.
Đã không ít lần ông bị chỉ trích là “thiếu tinh thần trách nhiệm và thiếu tố chất của một nhà lãnh đạo”. Sự kiện làm tràn ly nước phẫn nộ của công chúng là khi xảy ra sự cố tàu ngầm quân đội Mỹ tấn công một số tàu khảo sát của học viên hàng hải Nhật.
Khi đó, ông Mori không trở về giải quyết mà còn chơi tiếp trận golf trong kỳ nghỉ mát của mình. Báo chí, truyền hình và hầu hết người dân Nhật đều phê phán ông.
Tỷ lệ ủng hộ ông thấp kỷ lục. Đó cũng là thời điểm bầu cử thượng viện được khởi động, việc một thủ tướng dính dánh nhiều bê bối như vậy thì tương lai LPD thất bại là hoàn toàn có thể thấy trước. Trong cuộc họp nội bộ, kết quả của cuộc thương lượng đầy căng thẳng là việc ông này từ chức chủ tịch đảng. Quả nhiên, nước cờ hợp lý đã cứu nguy cho đảng LPD một bàn thua trông thấy.
Mỹ Trang
Theo Nhật Báo thế giới
LanhDao
Trả Lời Với Trích Dẫn
Bookmarks