[CHUYÊN ĐỀ] Tìm hiểu về phim truyền hình Nhật Bản!

[Azin]

Đây sẽ là một bài post để hệ thống toàn diện và chi tiết các đặc điểm của nền công nghiệp phim truyền hình Nhật Bản, cũng như điểm qua một vài nét các vấn đề liên quan như Fansubs, OST, DV,… chẳng hạn. Đây sẽ là một project dài hơi của Zin và có lẽ sẽ update hơi chậm vì subbing vẫn là ưu tiên No.1. Hy vọng các bạn sẽ có một cái nhìn khái quát hơn cũng như chi tiết hơn về dorama và càng có nhiều người yêu thích dorama hơn. Đây đều là tự đọc, tự tìm hiểu, tự viết chứ không phải dịch suông nên yêu cầu tôn trọng bản quyền.

TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC COPY SANG BẤT CỨ NƠI NÀO KHÁC (DIỄN ĐÀN, WEBBLOG, TRANG TIN TỨC…) MÀ KHÔNG XIN PHÉP TRƯỚC (Zin hiền lắm, ko cắn đâu nên cứ nói 1 tiếng đi). NẾU ĐƯƠC CHO PHÉP, VUI LÒNG COPY VÀ GHI RÕ NGƯỜI VIẾT LÀ AZIN, VÀ CUNG CẤP LINK DẪN VỄ TOPIC NÀY Ở JPN FORUM.

Phim truyền hình Nhật Bản, trong tiếng Nhật được gọi là テレビドラマ terebi dorama hay ドラマ dorama là một tiết mục chính của các đài truyền hình Nhật bản và được phát mỗi ngày. Các đài truyền hình lớn ở Nhật đều tự chế tác các phim truyền hình và phát sóng riêng trên kênh của mình vào các giờ chiếu phim đã ấn định sẵn (time slot - ấn định trong bài theo giờ Nhật).

I. Kiểu phim

Kể đến dorama ta có thể nói đến các kiểu phim chính sau đây:

- Renzoku (tạm dịch là phim dài tập): đây là thể loại quen thuộc nhất, là một bộ phim dài tập được chiếu hàng tuần, có thể kéo dài từ 6 đếp 12 tập (episode). Renzoku được chiếu suốt cả mùa phim. Và có thể xảy ra trường hợp bị phân tách ra chiếu trong hai mùa do một vài lý do khách quan (VD: phim ROOKIES bị ngắt quãng bởi tường thuật trực tiếp Olympic). Những renzoku có rating cao có thể sẽ được làm tiếp theo phần 2, phần 3, và nhiều phần khác, thường gặp nhất là làm thành hai phần, hoặc một trường hợp khác thì có thêm tanpatsu, hoặc có thêm luôn một movie.

HanaKimi - Một renzoku điển hình khá ăn khách của Fuji TV gồm 12 ep

- Tanpatsu (phim ngắn, SP): chỉ gồm từ 1 đến 2 tập, 1 tập có thể kéo dài đến hai tiếng, chiếu xen kẽ các mùa phim. Một mùa chiếu chỉ có 1 số lượng ít tanpatsu. Nội dung có thể là tiếp nối câu chuyện của một renzoku nào đó (VD: Nodame Cantabile SP), hoặc làm để kỉ niệm một sự việc nhất định (VD: Conan SP kỉ niệm 10 năm công chiếu Anime Conan) hoặc cũng có thể để nhắc lại, gợi lại sự yêu thích của một dorama nào đó trước khi movie của nó được công chiếu. SP có thể không nhất thiết phải là phim mà cũng có thể là 1 talk show nói về phim đó (VD: Hana Yori Dango SP trc khi movie chiếu). Nội dung của tanpatsu cũng tùy theo mục đích mà hay hoặc dở. SP của Nodame có thể rất hay nhưng có những SP chỉ như chiếu lại, nhắc lại nội dung của phim chứ ko có gì mới mẻ như 1 litre of tears SP.

Tanpatsu của drama nổi tiếng Nodame Cantabile được phát sóng cách 2 năm sau renzoku, gồm 2 tập

- Taiga drama: đây là một thể loại đặc biệt, là series phim lịch sử dài hơi của Đài truyền hình (ĐTH) NHK, được làm và chiếu liên tục. Loại phim này thường rất dài nhưng luôn thu hút được sự chú ý của công chúng Nhật Bản. Có thể chiếu trong suốt cả năm. Mỗi tập phim dài 45 phút chiếu tối CN 8PM và 1:05PM thứ Bảy.

Atsu-hime - Taiga drama hiện tại đang được trình chiếu trên NHK

Taiga drama thường được dựng từ tác phẩm của những nhà văn uy tín. Có khi họ giữ nguyên tác phẩm, có khi họ làm biến đổi khá nặng nề như phim Musashi chiếu năm 2003.
Cùng một đề tài, phim lịch sử truyền hình có khi làm đi làm lại nhiều lần. Đó là trường hợp của phim Miyamoto Musashi được làm lại rất nhiều lần kể từ khi Taiga Dorama ra đời.

II. Thời gian chiếu:

- Mùa phim: Ở Nhật, cả năm được chia làm bốn mùa chiếu phim, bắt đầu từ tháng 1 là mùa ĐÔNG. Sau đó là Xuân, Hạ, Thu. Mỗi mùa kéo dài 3 tháng liền, 12 tuần. Nhưng ko phải phim nào cũng bắt đầu ngay tuần đầu tiên mà có thể bắt đầu trễ hơn.

- Giờ chiếu: sớm nhất là 8PM và kéo dài đến khuya. Thời gian chiếu lại trong ngày không được xác định rõ. Mỗi drama được chiếu 1 tuần 1 tập, và thường bắt đầu quay cuốn chiếu trước đó từ 3 đến 4 tuần.

Ta có thể theo dõi bảng giờ chiếu như sau do D-Addicts cung cấp cho mùa phim Thu 2008

ĐÂY

(còn tiếp)
Cám ơn Acmagiro đã bổ sung thêm về Taiga drama!

Bài số 2: LINKIE

[bam baby]

bà chị mà hiền

[Ren Shuyamaru]

@Zin : chủ đề rất hấp dẫn và bổ ích. Hãy tiếp tục cố gắng nhé. Theo kinh nghiệm của anh, em có thêm một vài hình minh họa thì hay, sau đó post theo các kì với chuyên đề nhỏ hơn, sâu hơn . Anh sẽ lấy làm tư liệu dài kì post lên trang News của JPN. Tất nhiên, đây là chuyên đề độc quyền của Azin@JPN

@bam: đây là bài nghiên cứu đầu tiên, rất bổ ích và thú vị của Zin, đừng chọc Zin thế

[Nelvil]

bài hay lém và bổ ích nữa, từ hôm tham gia đến giờ mới thấy Azin đó. Làm quen nhé:aaa:

[Azin]

@Shuya chubby: em tiếp thu ý kiến nhanh lắm đó anh, tình hình là em có quá nhiều việc, mún làm quá nhìu thứ, mún viết quá nhìu cái nên cái bài này trong đầu em nó còn lộn xộn lắm. Có gì anh cứ góp ý để em chỉnh nha!!! Thanks!

@AyakaKomatsu: Hà hà, tớ cắm rễ ở đây mà, ấy cứ qua box Fansubs bang vô mấy cái project của JPN là thấy mặt tớ đến phát ngán lun đó chớ!

[Ren Shuyamaru]

Cứ từ từ và thong thả, chỉ cần trình bày chủ đề thành nhiều mục nhỏ, cụ thể và có hình minh họa kèm chú thích thì Topic sẽ thực sự trở thành 1 chuyên đề tham khảo rất thú vị và bổ ích đấy . Cố gắng nhé, vào link dưới để xem kết quả của mình đi nào

http://japanest.com/?cmd=act:news|newsid:2905

[Lạc Lạc]

Bài viết quá chi là hay
Mong bài tiếp
Nó bổ ích quá ss ui ^^

[Acmagiro]

Bổ sung thêm về khoảng Taiga Dorama: chúng thường được dựng từ tác phẩm của những nhà văn uy tín. Có khi họ giữ nguyên tác phẩm, có khi họ làm biến đổi khá nặng nề như phim
Musashi chiếu năm 2003.
Cùng một đề tài, phim lịch sử truyền hình có khi làm đi làm lại nhiều lần. Đó là trường hợp của phim Miyamoto Musashi được remeke lại không biết bao nhiêu lần kể từ khi Taiga Dorama ra đời.
Phim lịch sử trên truyền hình là một cách làm để dân chúng không mất gốc, không quên cội nguồn.
Nhưng phim lịch sử VN thì thế nào?
Ai đã coi Trùng quang tâm sử và những phim khác sẽ thấy dân tộc ta giỏi giang vô cùng.
Cả nước ta chỉ có vỏn vẹn 3 con ngựa còm nhưng vẫn đánh thắng được giặc hùng mạnh :d

[Azin]

Trước hết xin cảm ơn tất cả về sự ủng hộ nhiệt tình cho kì 1 của lọat bài này! Zin sẽ cố gắng làm hết sức để “phục vụ” mọi người.

Vừa làm xong 2 tập phim thì xoay qua viết tiếp cái này. Zin cũng hy vọng nhận được sự góp ý, bổ sung của mọi người!


III. Đề tài làm phim:

- Về các đề tài làm phim truyền hình ở Nhật thì vô cùng đa dạng, như một lăng kính phản chiếu đời sống tình cảm, tinh thần và cả vật chất của đất nước Nhật Bản và con người Nhật Bản. Hiện tại có thể kể ra các đề tài quen thuộc như học đường, tình cảm, hình sự, gia đình… Qua phim truyền hình, người xem có thể thấy được những vấn đề đang tồn tại trong xã hội Nhật Bản cũng như cái nhìn riêng biệt của người Nhật về những vấn đề đó.

- Bên cạnh đó thì không thể không nói đến một bộ phận lớn các phim truyền hình được làm dựa trên manga và các tiểu thuyết ăn khách. Bộ phận phim được gọi chung là LA (live-action) này đã thổi thêm sinh khí cho nền công nghiệp manga đang bão hòa cũng như tiếp thêm lợi nhuận thu được từ fan của các manga ăn khách. Tuy nhiên, nhìn chung, khác với LA của Đài Loan làm lại từ manga Nhật theo kiểu theo sát từng chi tiết trong truyện, LA của Nhật sau khi chuyển thể thường đi theo một hướng kịch bản mới mẻ và riêng rẽ hơn. Tuy điều này có thể làm thất vọng một bộ phận fan của manga nhưng cũng góp phần làm cho LA trở nên thú vị và bất ngờ hơn khi theo dõi. LA làm từ các tiểu thuyết ăn khách cũng có nhiều phim được yêu thích và ngày càng xuất hiện nhiều hơn.

LA Drama One Pound Gospel dựa trên manga cùng tên của Rumiko Takahashi

LA Drama ăn khách năm 2005 Nobuta wo Produce dựa trên một tiểu thuyết cùng tên

- Về đề tài tình cảm gia đình, những drama này thường hướng đến sự gắn kết và đề cao các giá trị truyền thống gia đình. Đây cũng được coi như là một cách thúc đẩy sự gắn kết của các thành viên trong gia đình khi xã hội Nhật Bản hiện nay quá bận rộn và ai nấy đều chỉ chuyên tâm vào công việc. Đề tài học đường cũng rất hay được khai thác với các khía cạnh về quan hệ giữa thầy và trò, về suy nghĩ và cách sống của thanh thiến niên Nhật thời nay với các áp lực xã hội đè nặng. Các drama thuộc đề tài này luôn thu hút được ít nhiều sự chú ý của công chúng và giới trẻ.

Taiyou to Umi no Kyoshitsu - Drama đề tài học đường đang trình chiếu

IV. Hệ thống rating (đánh giá):

- Cũng như các nước khác, phim truyền hình được coi là loại hình giải trí số một trên TV. Khảo sát do ĐTH NHK thực hiện năm 2000 cho thấy 95% dân số Nhật Bản xem truyền hình mỗi ngày. Do vậy, dorama trở thành một trong những nguồn thu hút đầu tư lớn nhất của ĐTH và chiếm vị trí quan trọng. Dorama của do đài nào chế tác càng ăn khách thì càng có lợi cho ĐTH đó. Nên mới sản sinh ra chế độ rating để đo độ ăn khách của các dorama được chiếu. Video Research Ltd. là một trong các nhà cung cấp số liệu đáng tin cậy nhất. Rating được chú tâm vào hai vùng là Kanto (Tokyo) và Kansai (Osaka), được coi là hai vùng đại diện chính xác nhất cho số luợng người xem. Rating được công bố vào mỗi thứ Tư hàng tuần.

- Nói chung, rating là thông số đo số lượng người xem truyền hình trong tương quan so sánh giữa các chương trình, kênh... trong phạm vi toàn quốc, hay theo từng khu vực, đến độ tuổi, giới tính... và dựa vào số dân trong phạm vi khảo sát mà đưa ra tỷ lệ phần trăm, sự quan tâm của khán giả đến một chương trình truyền hình. Nó có chức năng đánh giá sự thành bại của một chương trình giúp cho nhà đài, đơn vị sản xuất có sự điều chỉnh, đặc biệt là kêu gọi và ra giá quảng cáo, tài trợ. (*)

- Không ai có thể nói chính xác ý nghĩa của rating là gì. Nhưng drama fans thường căn cứ vào số rating cao mà nhận xét bộ phim đó ăn khách và hay. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng vậy, một bộ phim có rating cao còn do nhiều yếu tố khác, như diễn viên nổi tiếng tham gia, hay giờ chiếu phim vào buổi tối thì ăn khách hơn phim chiếu vào buổi trưa. Một số diễn viên luôn được chào đón vì chỉ tên tuổi họ đã là bảo đảm cho rating cao ngất ngưỡng, đơn cử như Kimura Takuya. Các bộ phim do anh đóng luôn có rating trên 20 điểm.

Cảnh trong phim CHANGE với sự tham gia của Kimura Takuya - rating đạt 21.7

Các drama lịch sử của ĐTH NHK cũng luôn có số rating rất cao, chứng minh rằng người Nhật không hề cảm thấy chán chường với các đề tài lịch sử! Mách nhỏ rằng, kỉ lục rating hiện nay đang được nắm giữ bởi một phim mà nhiều người Việt Nam đều biết, đó là asadora drama của NHK mang tên…Oshin. Bộ phim này mặc dù được chiếu vào mỗi buổi sáng nhưng rating trung bình của toàn phim là 52.6, với rating của tập cao nhất là trên 60. Thật đáng nể phải không nào?!

Oshin - drama với rating đạt kỉ lục 52.6!

(còn tiếp)

(*): đoạn trích từ bài viết của Võ Ánh trên www.dddn.com.vn

[Ren Shuyamaru]

Rất tuyệt, lần này thì ko tự tìm hiểu thêm nữa mà chờ coi phần tiếp theo của Zin, thật sự..."phê" đấy

Anyway, có 2 phong cách viết bài Zin có thể chọn:
- theo cảm nhận, đánh giá chủ quan. Sử dụng các danh từ nhân xưng: tôi, ta, mình....
- theo khách quan dựa trên sự tìm hiểu, phân tích. Không sử dụng danh từ nhân xưng, ngôi thứ.

Với những bài viết tổng hợp mang tính tổng quát thì nên chọn cái thứ 2 cho nó .."pro" , cái này ko quan trọng lắm tới chất lượng và giá trị bài viết, nhưng có đôi ý kiến cho những bài thú vị tiếp theo của Zin. Thanx 4 sharing