Hoạt hình - Anime
Có nhiều thể loại hoạt hình. Từ giấy cắt đơn giản cũng có thể làm nên một phim hoạt hình. Lúc còn bé hẳn nhiều người từng vẽ hình vào tập giấy rồi tinh nghịch lật nhanh các tờ trong tập giấy đó để làm cho hình vẽ chuyển động. Đó chính là kỹ thuật cơ bản làm nền tảng cho ảo giác chuyển động hoạt hình. Hoạt hình giấy cắt là hình thức cổ xưa và thô sơ nhất áp dụng kỹ thuật này. Ngày nay hoạt hình giấy cắt vẫn được sử dụng rộng rãi và một số serie như South Park minh chứng nó không hề sút kém sức thu hút.
Hoạt hình sáp – mô hình sáp được chụp ở vị trí và tư thế khác nhau để tạo nên chuyển động. Phương pháp này được phát triển lên thành môn nghệ thuật cao cấp bởi bậc thầy Ray Harryhausen trong tác phẩm của ông Jason and The Argonaunts. Nick Park cũng nổi tiếng với hoạt hình sáp qua phim đoạt giải Oscar là Wallace & Grommit và gần đây là Chicken Run.
Hoạt hình rối - các nhân vật cử động thông qua sự điều khiển của người khiển rối. Lúc trước không phổ biến lắm vì người ta có thể đến xem diễn xuất trực tiếp tại rạp. Các phim hoạt hình rối giớ đây áp dụng hiệu ứng hình ảnh âm thanh làm con rối sống động hơn và thu hút một bộ phận không nhỏ các khán giả nhỏ tuổi.
Hoạt hình 3D được làm 100% bằng vi tính. Như tên gọi, các nhân vật và cảnh nền đều được xây dựng trong môi trường đồ họa 3D. Hoạt cảnh được lập trình với sự trợ giúp các chương trình làm hoạt hình 3D chuyên biệt. Shrek, Final Fantasy The Spirit Within là ví dụ điển hình của thể loại này.
Bài viết xin chỉ giới hạn ở hoạt hình cel mà phần lớn anime sử dụng. Hoạt hình cel là hoạt hình được thực hiện bằng giấy kiếng nhựa Celluloid – vì vậy có tên là Cel. Các cel được sắp xếp theo trình tự nhất định để tạo chuyển động hoạt hình tương tự cách lật tập giấy nhưng với qui mô lớn hơn nhiều.
Ý tưởng
Quá trình thực hiện anime bắt đầu từ ý tưởng, kịch bản hay một manga đã có số lượng độc giả yêu thích nhất định. Thường là xuất phát từ sự thành công của manga. Điều này nhằm đảm bảo an toàn về mặt đầu tư cho các nhà tài trợ. Khi manga thành công, tác giả được chào mời tham gia trực tiếp làm anime hoặc gián tiếp với tư cách cố vấn. Nhiều tác giả manga xem anime như bước đột phá quan trọng trong nghề nghiệp và hầu hết đạo diễn anime đều xuất thân từ họa sĩ manga. Ý tưởng của các đạo diễn có tên tuổi trong ngành công nghiệp được các nhà đầu tư đặc biệt chú ý khi xem xét tính khả thi của việc tài trợ. Những ý tưởng này được làm thành bản đề nghị thực hiện phim, trong đó phát thảo chi tiết câu chuyện, các nhân vật chính và những yếu tố để nó trở nên một phim ăn khách. Bản đề nghị được kèm theo vài bức vẽ minh họa cho ý tưởng và khả năng thể hiện của đạo diễn
Kinh phí
Tương quan mà nói, làm phim hoạt hình tốn ít kinh phí hơn làm phim nhựa với những siêu sao minh tinh màn bạc. Trung bình một anime màn ảnh rộng có ngân sách từ 5 đến 10 triệu US$. Trong khi đó ngân sách phim nhựa thường lên tối thiểu vài chục triệu US$. Tuy nhiên các anime được đặc biệt đầu tư như Mononoke Hime, Spirited Away đòi hỏi tài năng, kỹ thuật và đồng thời là nguồn tài chính khổng lồ không lồ. Sản xuất phim bắt đầu ngay khi kinh phí được chấp thuận bởi hội đồng tài trợ. Làm anime bao giờ cũng là cơn ác mộng của nhà sản xuất vì các họa sĩ tài năng rất đắt khách. Nếu không có người có khả năng thực hiện và thực hiện đúng tiến độ thì sẽ không đảm bảo được phim sẽ ra mắt đúng như cam kết với nhà đầu tư. Do bị giới hạn về tài chính và tính mùa vụ của việc sản xuất nên các studio anime không thể thuê họa sĩ dài hạn mà chỉ theo hợp đồng. Mỗi khi có dự án, các studio lại phải đi săn tìm rất quyết liệt. Và khi săn được thì tận dụng các họa sĩ hết khả năng. Ở cao điểm của quá trình sản xuất hầu hết các studio làm việc 24/24, chia ra làm nhiều ca. Đèn luôn thắp sáng ngày cũng như đêm qua khung cửa những toà nhà studio anime tập trung thành từng cụm ở Tokyo..
Bản vẽ phân cảnh
Người ta bổ nhiệm các vị trí thiết yếu như thiết kế nhân vật, họa sĩ chủ chốt, giám đốc nghệ thuật. Đạo diễn và nhà sản xuất cùng làm việc với nhau lên kế hoạch để đảm bảo phim được thực hiện đúng tiến độ, trong tầm kinh phí và với chất lượng cao nhất có thể. Một thời gian biểu chi tiết sản xuất phim cùng trình tự và tiến độ công việc. Mỗi phần của quá trình được sắp xếp có khoa học để tránh chậm trể dẫn đến tình trạng chậm trể ở các bộ phận khác cùng toàn bộ kế hoạch sản xuất. Nhà sản xuất giám sát quá trình và chịu trách nhiệm trước nhà đầu tư về tiến độ sản xuất phim. Các quyết định khác được giao cho đạo diễn và giám đốc nghệ thuật cùng các họa sĩ: dùng phong cách nào ? Thật, dễu, fantasy hay avant grade ? Không khí của toàn phim sẽ thế nào …vv
Bản vẽ phân cảnh được bắt đầu đầu tiên. Vẽ phân cảnh là một công đoạn công phu, đòi hỏi sức sáng tạo và chi tiết cao. Bản vẽ phân cảnh sẽ thiết lập mỗi cảnh. Giống như phân cảnh cho phim nhựa người thật đóng nhưng vì là hoạt hình nên bản phân cảnh mang tính tỉ mỉ cao hơn, cho biết cụ thể các cảnh sẽ được vẽ thế nào, góc quay, màu sắc, các chi tiết phụ, chính để hướng dẫn các họa sĩ khác trong studio vẽ nhân vật và cảnh. Bản vẽ phân cảnh cũng bao gồm luôn chú giải về âm thanh và nhịp độ cho từng cảnh.
Nhiều đạo diễn thích tự tay thực hiện bản vẽ phân cảnh nhưng đôi khi một nhóm những họa sĩ chuyên biệt, Giám Đốc Nghệ Thuật hay một nhân viên chủ chốt được chỉ định để thực hiện. Mọi người sẽ họp lại với nhau để thống nhất hình ảnh các nhân vật và bối cảnh. Đồng thời Giám Đốc Nghệ Thuật sẽ thực hiện một bảng hướng dẫn cảnh nền cho biết tông và lọat màu được sử dụng.
Bản vẽ phân cảnh được đầu tư kỹ vì nó là yếu tố đầu tiên dẫn đến thành công của việc sản xuất anime. Không chỉ mang vai trò kịch bản, bản vẽ phân cảnh còn đóng vai trò "thần" của anime, nhờ đó tất cả mọi người có thể hòan thành phần mình đúng. Khi thực hiện một dự án chung quanh mọi góc ngách các studio luôn treo lủng lẳng đầy hình ảnh phóng tác từ bản vẽ phân cảnh để giúp tất cả những người tham gia nhập tâm ý tưởng toàn phim.
Bookmarks