Bánh Minazuki và ngày lễ Nagoshi no harae (30/6) ở Kyoto

[bé sa]

Ngày 30/6 được coi là ngày ăn bánh Minazuki (水無月). Điều đặc biệt là phong tục ăn loại bánh này chỉ có ở Kyoto.

Thời xưa, vào ngày cuối cùng giữa năm (30/6) và ngày cuối năm (30/12), người dân Kyoto tổ chức buổi lễ thần cầu mong xoá sạch mọi tội lỗi cùng những điều không may trong nửa năm đã qua, và cầu mong thần linh phù hộ không có tật ách, tai ương trong nửa năm còn lại. Buổi lễ thần vào ngày 30/6 được gọi là Nagoshi no harae (夏越祓). Trong ngày này, người ta thường ăn bánh Minazuki (水無月). Loại bánh này cũng được coi là loại bánh wagashi tiêu biểu của tháng 6.

Minazuki là loại bánh có lớp bánh màu trắng đục, trên có phủ đậu đỏ nhỏ, và được cắt thành hình tam giác. Lớp đậu đỏ phía trên mang ý nghĩa đánh đuổi tà ma. Hình tam giác tượng trưng cho đá lạnh xua đuổi cái nóng của mùa hè.

http://www.kanshundo.co.jp/museum/yogo/minazuki.htm

Bàn thêm một chút về đá lạnh ngày hè tại Nhật thời xưa. Ngày 1/6 âm lịch còn được gọi là "Ngày đá lạnh (氷の節句 - Koori no sekku)" hay "Ngày đầu mùa đá lạnh" (氷の朔日 - Koori no sakujitsu) (mạn phép dịch). Đây cũng là 1 ngày lễ chính trong năm được tổ chức trong mạc phủ và trong cung dưới thời Muromachi. Vào ngày này, trong cung người ta sẽ lấy đá lạnh ra khỏi kho Đông lạnh (氷室 - Himuro), và ăn đá để xua đuổi cái nóng của mùa hè. Đến đây có thể bạn sẽ thắc mắc vì sao lại có đá trong khi thời đó không có tủ lạnh. Mùa đông lạnh, khi có tuyết rơi, nước đông cứng thành đá sẽ được để vào kho lạnh dưới lòng đất, đến mùa hè sẽ được đem ra dùng. Tuy nhiên, việc này chỉ ở cung vua mới có. Tại Kyoto, Kho đông lạnh đặt ở Kitayama, hiện nay vẫn còn dấu tích. Khi đem đá dâng vua (hay "tiến cung"), buổi rước đó được gọi là 延喜式 - engishiki. Ngoài ra, trong cung sẽ dựa vào tình hình đá trong Kho đông lạnh tan chảy ra sao để dự đoán tình hình vụ mùa năm đó có bội thu hay không.

Vào thời đó, người ta tin rằng ăn đá thì sẽ tránh được bệnh suy nhược cơ thể mùa hè 夏痩せ natsuyase (mùa hè nóng khiến ăn không ngon, ngủ không yên, thể lực yếu dẫn đến gầy ốm). Trong cung, các tỳ nữ nô bộc cũng được ban cho những mẩu đá vụn. Còn đối với dân thường, đá lạnh là một thứ vô cùng quý hiếm, hầu như không kiếm được. Do vậy, dân chúng đã bắt chước tầng lớp quý tộc, tự tạo ra 1 loại bánh mô phỏng đá lạnh. Và loại bánh đó chính là bánh Minazuki 水無月 mà chúng ta thấy ngày nay.

Ngày nay ngoài loại bánh truyền thống có lớp dưới màu trắng, bánh còn có các màu khác do được làm từ matcha, đường phên,...

http://www.nakamuraken.co.jp/season/minazuki.html

Bé Sa dịch và tổng hợp

P/S: sa không chèn được ảnh. Mod thêm ảnh ở link giùm nha